Valery Smirnou
Wióry, Dranica, Gont, szyndel - co to jest?
Wióry, Dranica, Gont i Szyndel to unikalne pod względem właściwości naturalne materiały do krycia dachów i oblicówki fasadów domów. Nazywam się Valery Smirnou, jestem założycielem firmy New Old Style, mamy ponad 8-letnie doświadczenie w pracy z tym materiałam i pomogę Państwu to zrozumieć.
Historia
Pokrycia dachowe wykonane z gontów łupanych są bardzo wytrzymałe. Dach pokryty tym materiałem może przetrwać setki lat, o czym świadczą zachowane do dzisiaj pokrycia niektórych kościołów w Polsce.
Najstarsze pokrycie dachowe z gontu drewnianego, które zachowało się do dzisiaj, pochodzi z XV wieku.
Kościół Zesłania Ducha Świętego w Poteliczach. Zbudowany w 1502 roku, jest najstarszym kościołem.Znajduje się na Ukrainie w pobliżu granicy z Polską
Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Chotyniec, 1615 r., z ośmiokątnymi kopułami
Drewniane dachy mają wyjątkowe zalety, które sprawiają, że są lepsze od innych materiałów dachowych, takich jak dachy metalowe. Jedną z głównych zalet dachów drewnianych jest brak napięcia statycznego i kondensacji, co często występuje w przypadku dachów metalowych. Drewniane gonty szybko schną i naturalnie się wentylują, skutecznie zapobiegając powstawaniu pleśni, co jest częstym problemem przy materiałach sztucznych.
Drewno jako materiał dachowy wyróżnia się wyjątkową trwałością, nawet w surowych warunkach klimatycznych. Bez względu na gwałtowne zmiany temperatur, słone deszcze w regionach nadmorskich czy silne wiatry i opady śniegu, takie dachy mogą służyć przez ponad pięćdziesiąt lat. Dzięki swoim oddychającym właściwościom drewno umożliwia naturalną cyrkulację powietrza, co zapobiega przegrzewaniu się domu latem i utrzymuje ciepło zimą.
Dachy drewniane cechują się również doskonałą izolacją termiczną i akustyczną, a ich przyjazność dla środowiska czyni je atrakcyjnym wyborem dla osób dbających o ekologię. Rzeźbiona struktura drewnianych gontów zapewnia dobrą izolację akustyczną, co jest szczególnie przydatne podczas deszczu, gradu czy silnych wiatrów. Wszystkie te cechy sprawiają, że drewniane dachy są nie tylko trwałe i funkcjonalne, ale także komfortowe w codziennym użytkowaniu.
Gonty drewniane można podzielić ze względu na technikę wytwarzania lub wykorzystany gatunek drewna. W pierwszym podziale można wyróżnić dwa główne rodzaje: gonty cięte i gonty łupane.
Dachówka drewniana ma wiele nazw, takich jak wiór, gont, szindel . Historia jej zastosowania sięga wieków, a jej trwałość w najtrudniejszych warunkach klimatycznych sięga ponad pół wieku. Taki dach nie boi się nagłych zmian temperatury, słonych deszczy na wybrzeżu, ani silnych wiatrów i śnieżyc.
Tak, istnieją różnice między wiórem, dranica, gontem i szyndlem, mimo że wszystkie te materiały to drewniane pokrycia dachowe:
Wióry - to strugane deszczułki o długości 30-50 cm, szerokości 6-12 cm i 4-6 mm grubości. Dzięki temu, że struganie następuje wzdłuż włókien, nie mają one tendencji do pękania lub kruszenia się.
Dranica – to cienkie, drewniane płytki, wykonane przez rozłupywanie drewna wzdłuż słojów. Jest cieńsza i ma nieregularną powierzchnię, co nadaje jej rustykalny wygląd. Często stosuje się ją na tradycyjnych dachach wiejskich domów.
Gont – również drewniane płytki, ale powstają przez piłowanie lub rozszczepianie drewna. Gont jest zwykle bardziej równomierny i gęsty w porównaniu z dranicej, co sprawia, że znajduje zastosowanie w bardziej wymagających konstrukcjach dachowych.
Szyndel – to małe, cienkie płytki drewniane, które często są bardziej precyzyjnie obrabiane niż gont. Jest mniejszy i używany tam, gdzie wymagana jest wysoka szczelność dachu, szczególnie w regionach górskich.
Główne różnice dotyczą sposobu produkcji, grubości oraz zastosowania każdego z tych materiałów.
W internecie można znaleźć wiele informacji o tych materiałach, ale rzadko spotyka się dokładne wyjaśnienie różnicy między wiórami osikowymi a dranica. A różnica jest naprawdę istotna! W dawnych czasach dranica była używana głównie do pokrycia budynków gospodarczych, natomiast domy mieszkalne kryto osikowymi wiórami.
Cała różnica polega na tym, że dranica jest materiałem łupanym, również trwałym, ale nie tak jak wióry osikowe, które nie są łupane, lecz strugane. Dzięki temu woda nie zatrzymuje się na ich powierzchni, co czyni je bardziej odpornymi na wilgoć.
Wióry nie są łupane, ale strugane, dzięki czemu włókna drewna pozostają nienaruszone, a woda nie zatrzymuje się na powierzchni. Woda spływa po włóknach jak po piórach, co zwiększa odporność na wilgoć. Ten mechanizm przypomina działanie szyszki świerkowej: włókna wiórów osikowych są skierowane do góry, ale kluczowe jest, aby podczas montażu były ułożone w dół, co zapewnia optymalny odpływ wody.
Dodatkowo, osikowe wióry z czasem stają się twarde jak kość, co czyni je niezwykle trwałym materiałem. Wbijanie gwoździ staje się problematyczne, ponieważ po wyschnięciu wióry mocno trzymają każdy element. Właśnie dlatego w New Old Style stawiamy na osikowe wióry w naszych projektach, gwarantując trwałe i niezawodne pokrycia dachowe.
Nie słuchajcie tych, którzy twierdzą, że wióry osikowe trzeba układać na mokro – to rażące naruszenie starej technologii! Miałem klientów, którym zrobiono dach z mokrych wiórów, i niestety po pewnym czasie on zgnił. Wszyscy znamy podstawy fizyki: jeśli położysz mokre drewno na mokre, to co się z nim stanie? Odpowiedź jest oczywista – zacznie gnić.
Niektórzy mogą powiedzieć, że wióry i tak namokną od warunków atmosferycznych, ale namoczenie drewna przez deszcz a sytuacja, gdy drewno jest mokre od wewnątrz, to zupełnie dwie różne rzeczy! Kiedy wióry są mokre od deszczu, drewno ma możliwość wyschnięcia na powietrzu. Natomiast gdy mokre drewno zostanie złożone na mokre, wilgoć zostaje zamknięta wewnątrz i prowadzi do gnicia. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby wióry były układane suche, zgodnie z tradycyjną technologią.
Owszem, mokre wióry są bardziej giętkie i łatwiej z nich formować skomplikowane kształty dachów, ale czy to naprawdę warte ryzyka? Prawidłowy montaż wiórów osikowych wymaga cierpliwości i przestrzegania tradycyjnych metod. W New Old Style zawsze stosujemy sprawdzone zasady, aby zapewnić trwałość i piękno dachów na długie lata.
Współczesne trendy
Z rozwojem technologii i rosnącą świadomością ekologiczną, wióry osikowe zyskują na popularności. Współcześni architekci i budowniczowie wykorzystują ten materiał nie tylko do renowacji zabytkowych budynków, ale także do tworzenia nowoczesnych, ekologicznych domów.
Postęp technologiczny pozwolił na opracowanie nowych metod obróbki drewna, które zwiększają jego trwałość i odporność na negatywne wpływy środowiska. Na przykład stosowanie impregnatów ognioodpornych i antyseptycznych znacząco zmniejsza ryzyko pożarów i gnicia.
Przykłady naszych budynków
Zalety wiórów osikowych
Ekologiczność: Wióry osikowe są wytwarzane z naturalnego materiału, który nie zawiera szkodliwych chemikaliów. Dzięki temu są one ekologicznym wyborem do budowy.
- Komfort: Dach z osikowych wiórów nie nagrzewa się tak jak nowoczesne materiały pokryciowe. Dlatego w takim budynku jest bardzo komfortowo, zwłaszcza w upalne dni. To szczególnie ważne dla drugiego piętra. Gdy na zewnątrz jest gorąco, a wewnątrz panuje przyjemny chłód, czyż nie jest to wspaniałe?
Trwałość: Drewno osikowe ma naturalne właściwości antyseptyczne, co pomaga zapobiegać gniciu i atakom grzybów. Prawidłowo zamontowany dach z wiórów osikowych może służyć ponad 50 lat. Dach zaimpregnowany środkiem antyseptycznym, i dzięki naszej dodatkowej mieszance z barwnikiem i filtrem UV, jego trwałość znacząco się wydłuża.
Estetyka: Dach z wiórów osikowych ma atrakcyjny wygląd, który harmonijnie komponuje się z naturalnym krajobrazem. Z czasem drewno nabiera szlachetnego srebrzystego odcienia, co dodaje budynkowi szczególnego uroku.
Izolacja termiczna: Drewno jest naturalnym izolatorem, co pozwala zmniejszyć koszty ogrzewania i klimatyzacji.
Wentylacja: Dzięki swojej strukturze, dach z wiórów osikowych zapewnia naturalną wentylację, co pomaga uniknąć kondensacji i nadmiernej wilgoci w pomieszczeniach.
Odporność: Dach wykonany jest z wiórów osikowych, którym nie straszny nie jaki wiatr, grad czy deszcz.
Ekologiczność: Wióry osikowe są wytwarzane z naturalnego materiału, który nie zawiera szkodliwych chemikaliów. Dzięki temu są one ekologicznym wyborem do budowy.
Trwałość: Drewno osikowe ma naturalne właściwości antyseptyczne, co pomaga zapobiegać gniciu i atakom grzybów. Prawidłowo zamontowany dach z wiórów osikowych może służyć ponad 50 lat. Dach zaimpregnowany środkiem antyseptycznym, i dzięki naszej dodatkowej mieszance z barwnikiem i filtrem UV, jego trwałość znacząco się wydłuża.
Estetyka: Dach z wiórów osikowych ma atrakcyjny wygląd, który harmonijnie komponuje się z naturalnym krajobrazem. Z czasem drewno nabiera szlachetnego srebrzystego odcienia, co dodaje budynkowi szczególnego uroku.
Izolacja termiczna: Drewno jest naturalnym izolatorem, co pozwala zmniejszyć koszty ogrzewania i klimatyzacji.
Wentylacja: Dzięki swojej strukturze, dach z wiórów osikowych zapewnia naturalną wentylację, co pomaga uniknąć kondensacji i nadmiernej wilgoci w pomieszczeniach.
Odporność: Dach wykonany jest z wiórów osikowych, którym nie straszny nie jaki wiatr, grad czy deszcz.
